Perşembe, Kasım 22, 2007

Meşhur Hafiyeler 5

Faruk Geç'ten Sabahattin Ali Portresi

Ünlü çizgi romancımız Faruk Geç, Sabahattin Ali'nin bir yağlıboya portresini yapmış.
kaynak: Raşit Yakalı

Çarşamba, Kasım 21, 2007

Martin Mystére Sözlüğü (19)

Ibez: Büyük Deniz’de (Brezilya) İngiliz gezgin Percy Fawcett tarafından aranan ve Atlantis’in kökeni olduğuna inanılan yer. MM serisinde “Başka Kat” adı ile tanınan bir bilinmeyen boyuta ev sahipliği yapar; burada 3. Göz/2 ırkı ile beraber Anka kuşu ve hayalet kedi de dahil olmak üzere birçok fantastik hayvan, Alice Harikalar Diyarı’nda da olduğu gibi birçok masal kahramanı yaşamaktadır: 19; (anılır): G2; (Ayrıca Bkz. 3. Göz/2).

İbrani Uygarlığı: Orta Doğu medeniyeti. Yaradılış’a göre MÖ. 2000’ın başlarında Tanrı İbrahim peygambere kendisinin ve halkının Mezopotamya’yı terk ederek söz verilen bölge Canaan’a (Filistin) gelmesini buyurur. Bir süre Mısır’da esir kaldıktan sonra MÖ. 13. yüzyılda Musa tarafından özgürlüklerine kavuşturularak Canaan’ı ve Kral Davud ile de Filistin’deki Kudüs’ü fethederler. Burada Davud’un oğlu Süleyman, Tapınak’ı inşa eder (MÖ. 10 yüzyıl). Süleyman’ın ölümünden sonra krallık ikiye bölünür: Kuzeyde İsrail ve güneyde Judea (Judean adı buradan gelir); MÖ 8. yüzyılda bu krallıklar Babiller tarafından işgal edilince on iki klandan onu, büyük ihtimalle Babilliler arasına karışarak yok olur. MÖ. 6. yüzyılda bunu Roma işgali (Erode hanedanı) ve Kudüs Tapınağının yok edilişi izler (MS: 73). Bu da Diaspora’yı oluşturur: İbraniler dünyanın çeşitli yerlerine dağılmaya zorlanırlar, gittikleri ülkelerin özelliklerine göre karakterler edinir ve çoğu yerde zulüm görürler. 1948’de İsrail ülkesinin kurulmasıyla tekrar Filistin’e girerler. Diaspora’dan önce: (İbrahim): 68; G2; (Musa ve Mısır’dan kaçış): 68; (Kudüs Tapınağı’nın inşası): 97; (Erode): 104.

İnançlar, Gelenekler: (Avusturalya Aborjinlerinin): 17; 24; 69; AL2; AL9; (Çinlilerin): 32; 48; 57; SP4; (İbranilerin): 10; 68; (Japonların): 16; 110; (İrlandalıların): 36; 50; 73; (İtalyanların): Bkz. “İtalyan Gizemleri” Mystére’in İtalya maceraları; (Meksikalıların): 9; (Polinezyalıların): 71; (Çingenelerin): 22.

Indiana Jones: Steven Spielberg’in ilki 1981 yılında çekilen film serisinin, Harrison Ford tarafından canlandırılan maceraperest arkeologu. (Korsan bir videonun başkahramanı): 77; (“Altrove”nin çalışanlarından biri olarak anılır): G1.

Internet Global ölçekli bilgisayar ağları şebekesi. Ellilerde Amerika’da askeri amaçlarla ARPAnet adıyla kuruldu; 90’larda “World Wide Web” adlı ağ ile en büyük genişlemeyi yaptı: (Büyü ve bilimi karıştıran network): 94; (kullanım tarihi ile ilgili noktalar): RB23.

Martin Mystére sitesi

İmkânsız Coğrafi Haritalar: Coğrafik açıdan keşfedilmemiş yerleri gösteren haritalar: (Piri Reis’in haritası): 13; (Cristophe Colomb’un Haritası): 37.

İmkânsız İcatlar: (Orfyrreus rotası): 14; (Zaman Odası): 20; (3 boyutlu Fotokopi Makinesi): 46; (Zaman makinası, Teletransport, antiyerçekimi):41; (düşünceleri görme makinesi): 45; (Küçültücü Işın): 76; (tricordo, Paolo Uccello tarafından yapılan zaman makinesi): 120; (2. Federico’ya ait kimin bazı olaylarda aşılamaz olduğunu gösteren yer): SP12

IRA: “Irish Republican Army”, Birleşik Krallığa ve İngiliz egemenliğini tanıyan Kuzey İrlanda’ya karşı mücadele verir, Dublin hükümetini tanımaz. IRA adı ilk defa 1919’da kullanılmaya başlanır: 36.

İsa Mesih: Yunanca’da “Khristos”, Tanrı tarafından Seçilen. Hıristiyan inanışına göre Tanrı’nın oğlu. Sadukiler ve Romalılar onu kendi doktrinlerine karşı bir tehlike olarak görürler. Ponzo Pilato’nun emri üzerine çarmıha gerilir, Hıristiyan inancına göre ölümünden üç gün sonra göğe yükselmiştir: G1; (ikonografinin kökeni): 111; (Ayrıca Bkz. Heilige Lance, Sindone, Graal).

İskenderiye Kütüphanesi: Büyük İskender’e ( MÖ. 4. yüzyıl) ait büyük antik kütüphane; hiç bir iz kalmayacak şekilde yok edilmiştir. “Tufandan önceki Yazıtlara” ev sahipliği yapmaktadır. MM serisinde kütüphanenin şubelerinden biri Luksor’un altında yer alır. Aynı kütüphanenin bir diğer bölümü İskenderiye yakınlarında bulunmuştur, bölmelerinden birinde “Emir Kitabı” bulunmaktadır: (Luxor): 1; (İskenderiye): 99.

İtalyan Gizemleri: Sayı: 91 - 113 arası Martin Mystére Floransa’ya taşınır ve maceralarının büyük kısmı İtalya’da geçer, bu maceralar “İtalyan Gizemleri” adını taşır: Adria: (Castel del Monte): G1; AL7; Angera: 93; Arona: 93; Bari: G1; Bolgna: 101; 112; Certaldo: 103; Floransa (bütün hepsinde); (Yahudi gettosu): SP10; Cenova: 97; Orta gölü: 112; Lunigiana: 106; Mantova: 109; Milano: 94; 104; (yeraltı):AL8; Modena: G1; Napoli: 96; Otranto: G1; Piza: AL7; Roma: 93; 111; SP2; Sicilya (Palermo, Siracusa, Noto): 108; Milazzo: SP12; Spoleto: 100; Torino: 91; (Kitap salonu): 110; Umbria: 100; Valcamonica: AL7; Venedik: 98; (Yahudi gettosu): 102.

Salı, Kasım 20, 2007

Alan Moore, Art Spiegelman ve Daniel Clowes The Simpsons'da..

Ülkemizde de severek takip ettiğimiz The Simpsons'ın Amerika'da FOX TV'de yayınlanan yeni bölümüne Alan Moore, Art Spiegelman ve Daniel Clowes konuk oldular. Bir imza gününde biraraya gelen bu üçlünün Springfield'da başlarından geçenler youtube'a düşmüş. Ben de bunu buraya taşımadan edemedim..

Etiketler: , , ,

Pazartesi, Kasım 19, 2007

Martin Mystére Sözlüğü (18)

Hammurabi: MÖ. 1792 ile 1750 arasında Babilonya’nın kralı; Hammurabi Kanunları adıyla bilinen yazılı kuralların düzenleyicisi: 84.

Hanging Rock: Güney Avustralya’da bir yer; geçen yüzyılın ilk yıllarında birçok gencin ani kayboluşuna sahne olan tiyatro. Peter Weir’in, Joan Lindsay’in kitabı Hanging Rock’ta Piknik adlı ünlü kitabından uyarladığı ünlü filme adını veren yapıt. MM hikâyelerinden birinde “Bilinmeyen Boyutlar”a açılan bir çeşit “Zaman kapısı”: AL9.

Hauser, Kaspar: 19. yüzyılda gizemli bir olayın baş kahramanı; bir Alman şehrinde birdenbire görünen ve kimliği hakkında hiçbir bilgi veremeyen genç bir adamın ismi. MM serisinde android olduğundan şüphelenilen Robinson’a benzer şekilde hafıza sorunu olan biri: 28. (Macera sonunda Robinson’un gerçekte Mu uygarlığı tarafından yaratılan bir android olduğu anlaşılır)

Hay Şeytan! Tipik Martin Mystére sövgüsü. (kökeni): TU1.

Hayaletler: 5; 19; SP2; RB5; RB12; RB18; (elektronik olanlar): 43; (Japon kültüründen gelenler): 19; (Çin kültürüne ait olanlar): 48; (havada ve ekip hayaletler, Bkz. Uçan Hollandalı): 90.

Hayali Hikâyeler: Martin Mystére tarafından yazılmış gibi anlatılan, asla gerçekleşmemiş olaylar: 41; 55; 67; SP3; AL1; AL2; AL3; AL4; AL5; AL7; AL9; Z1; Z2; Z3; Z4; Z5; Z6; MDMP; (Ayrıca Bkz.X Alanı).

Haydn, Franz Joseph (1732- 1809) Avusturyalı besteci; senfonilere kusursuzluk, dörtlülere mükemmellik getirir; piyano sonatlarında senfonik elementleri tanıtır ve oda müziğinin maestrosudur. Haydn’ın kafatası mezarından çalınmıştır ve bundan dolayı da birçok gizemli olayda adı geçmiştir: SP8.

Hayvanlar: Bir Druid’in isteklerine boyun eğen kuşlar: 100; Dodo: AL10; Mitolojik (Harpy: Mitolojide Kuş gövdeli kadın): 19; Hayalet Kedi: 19; (çeşitli) : 112; Mutantlar: (Bkz. Mutasyon); Konuşanlar: (atlar): 36; (şahin): 52; (yunus): 54; 89; (Küçük Köpek Laika): SP1; (maymunlar): 86; (Kuzgun): 93.

Hayvan Deformasyonu: 1972’nin sonlarından itibaren, hayvanlara ait bazı organların açıklanamaz ve gizemli bir şekilde sebepsiz yere kaybolması (birçok kez bu operasyonlar vücut içinde herhangi bir iz bile bırakmamıştır), bu olaylar belli aralıklarla Arizona, Texas, Colorado, Nebraska’da olmuştur. MM serisinde olayların nedeni olarak “Başka dünyadan gelen şey” olarak bilinen Herwein’de yaşayan uzaylılar gösterilmiştir: (“Başka Dünyadan Gelen Şey”): 49; (Herwein halkı): 74.

Hazineler: (2. Federico’nun): SP12; (Gugliemo Tell’in): RB22; (Loch Ness’in): SP2; (Dorak’ın): 122; (Musa’nın): 68; (Oak Island): 22; (Yedi Cibola Şehrinin): 37; (Tapınak Şövalyelerinin): 58. Yedi Cibola şehri bir Zagor macerasına da konu edilmiştir.

Hedin, Sven (1865-1962) İsveçli kaşif, boş yere Agarthi’yi arar: 44.

Heilige Lance: İnanışa göre asker Longinus çarmıh üzerindeki İsa’nın böğrünü bu mızrak ile deler. MM serisinde efsanevi Excalibur 12. yüzyılda bu kılıcın şeklinde yapılır: 11; 62; (Excalibur ‘un Heilige Lance biçimine sahip oluşu): G1.

Henry: Elekrobüyünün tuhaf ve kafası karışık mucidi, elektronik hayaletler ürettikten sonra evrensel boyutta bir video oyun hazırlar: (video oyunu): 43; RB2; (televizyon): 73.

Herwein Firavun Amenhotep (MÖ.6. yüzyıl) tarafından yaptırılan gezen kale; dört büyülü taşın müzikal titreşimlerinden beslenir: 74.

Hibernasyon: (Atlantisten kurtulanlar): 4; 52; SP3; (Bir antik Mısırlı): 64; (Adolf Hitler): 78; (Fenikeli Terith) : SP5; (Martin Mystére): Z6.

Hiram: Ortaçağ inanışına göre Jacques Maitre ile beraber Kudüs Tapınağının başustalarından biri. Masonluğun mitik kurucusu, mimari sırlarını öğrenmek isteyerek onu kıskanan yardımcıları tarafından öldürülür: 97.

Hitchcock, Alfred (1899- 1980) Rebecca (1940), Sapık (1960), Kuşlar (1963) gibi filmlerin İngiliz yönetmeni: 67; (Hatchplot adıyla): 61.

Hitler, Adolf (1899-1945): Nazi diktatör; gizemli ilimlere marazi bir şekilde bağlıdır. MM serisinde hafıza kaybına uğramıştır, Pasifik’te bir adada (belki de) dondurulmuştur ve bugün de yaşamaktadır: 11; 44; 85; 95; (dondurulmuş olarak): 78; (Ayrıca Bkz. Naziler).

Hwareng : Koreli bir grup savaşçı, Silla Krallığı’nı yabancıların saldırılarından korumak için ateşli olmayan silahları kullanmaya çalışan savaşçılar. Bazı araştırmalara göre Ninja’ların kökenini oluştururlar: 95.

Cuma, Kasım 16, 2007

Cengiz Han'ın Hazineleri

Kozanoğlu-Yalaz çalışması olan Kaan'ın sinema uyarlaması olan Cengiz Han'ın Hazineleri (Atıf Yılmaz, 1962) filminin gazete ilanı.

Her şey Olacağına Varır (mı?)

Son bir yıldır Türkiye’de çizgi roman satışları geriledi; yeni yayınların yaşama şansının azaldığı, hemen her yayın için kapanma riskinin arttığı bir dönem yaşanıyor. Karamsar olmak için çok sayıda neden mevcut. Yerli üretime dayanmayan bir piyasa olduğu için arz ve talebi belirleyen kıstaslar, satışları artırıcı bir değişim yaratamıyor. Mevcut çizgi romanlar aktüeli (ya da hayatı) izleyen yayınlar değiller. İthal edildikleri için ticari sorunlara tepki vererek kendilerini yeniden biçimlendirme imkânları yok. Türkiye’de çizgi roman, koleksiyoncu tercihleri ile kabız bir nostalji arasında sıkışmış durumda.

Ne yapılabilir? Çözüm, mutlaka hayatı ve günü yakalayan yerli üretimlerle gerçekleşebilir. Bu basit cevap sorunu çözmüyor elbette. Çizgi roman üreterek geçinmek mevcut koşullarda -ve bu satış rakamlarıyla- mümkün değil. Çizgi roman, ancak asıl iş yanında sürdürülebilir bir “uğraş” olmak zorunda.

Üstelik Türkiye’de çizerler maddi karşılık garantisi olmadan çizgi romanla uğraşmak istemiyorlar. Türkiye’de yazarların, romancıların yaptığını her nedense yapmaya yanaşmıyorlar. Bu üretimsizliğe ve kıtlığa rağmen üreticilerin para tercihini kapristen çok “ayıp” saymamız gerekiyor. Hem çizgi romanın küçümsenmesine kederlenip hem de önce parayı düşünmek ve özveriden kaçınmak ayıp değil de nedir?

Romancıların “yazmadan duramadıklarından”, “yazmazsa öleceğinden” söz ettiğini duyarız, okuruz. Oysa çizgi romancılar başka bir dünyanın insanlarıymışçasına telifi düşünüp çizmekten vazgeçebiliyorlar. Onların, edebiyatçılar gibi varoluşsal sorunları yok mu acaba? “Bu hikâyeyi çizmezsem hayatımda bir şey eksik kalır” diyemiyor mu çizerlerimiz. Hadi, “parayla saadet olmaz” diyen Yeşilçam yalan söyledi; eh, bu işin içinde hiç mi aşk yoktur alla’sen ? Parayı aklına getirmeden, anlatmaktan-çizmekten haz duyarak, işe kendini katarak bir albüm çıkartılamaz mı? Çok mu zordur bu?

Çizgi romanla ilgili yeni bir çıkış yolu üretilebilecekse eğer… Bu romancıların yaptığı gibi uzun soluklu, maddi çıkar beklentisiyle üretilmeyen çalışmalarla gerçekleşebilir. Şöyle söyleyelim: Türkiye’nin en önemli romanları telif düşünerek mi yazılmıştır. Elbette, hayır… Türkiye’de romancılar geçim sıkıntısı çekmemiş midir? Elbette, çekmiştir, çekiyorlar… Uzatmayalım, bırakın duyguyu, mantık da bunu gerektiriyor. Tefrika geleneği bitmiş, dergiler tıkanmış, alan marjinalleşmiş durumda. Çizgi romancılar, alışık olmadıkları kitap dünyasının koşullarına uyum sağlamak zorundalar…

Fedakârlık isteyen, zamanı tırmalayan, maddi karşılığı hatırlanmadığı için daha samimi ve heyecanlı olan albümler, çıktıkça-çoğaldıkça Türkiye’de çizgi roman yeni bir yola girebilir…

Hem ya tutarsa…

[Levent Cantek'in Serüven Sayı 9'a yazdığı önsöz, Sonbahar 2006]

Perşembe, Kasım 15, 2007

Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti: Kara Kaplı Defter

Alan Moore ve Kevin O'Neill'ın Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti (The League of Extraordinary Gentlemen) serisinin yeni kitabı Kara Kaplı Defter (The Black Dossier) nihayet bu hafta A.B.D.'de raflardaki yerini alıyor.

Alan Moore ile Kara Kaplı Defter'in basılma süreci, DC Comics - Alan Moore ayrılığının bu projeye etkileri ve Top Shelf Comix'ten 2008 yılı icinde yayınlanmaya başlayacak serinin üçüncü macerası üzerine yapılmış bir röportajı iki kısım halinde asağıda bulabilirsiniz.

1. Kısım
2. Kısım

Etiketler: , ,

Çarşamba, Kasım 14, 2007

Ashcan Nedir?

Ashcan (Maket ???): Yayıncıların yeni çıkacak bir çizgi roman için hazırladıkları maket. Gerçek boyutunun yarısı büyüklüğünde, içeriği ve kapağı siyah beyaz olan, promosyon amaçlı kopya. Önceleri, ashcan’ler eserin haklarını almak için kullanılırdı. Günümüzde ise daha çok promosyon amaçlı kullanılmaktadırlar.

Pazartesi, Kasım 12, 2007

The Savages



Chris Ware olağanüstü bir film afişine imza atmış...

Etiketler:

Cuma, Kasım 09, 2007

Oky Demirhan'a Veda Ediyor...


Uykusuz'un son sayisinda yayimlanan Cihangir'de Bi Ev'de Oky Metin Demirhan'a veda ediyor...

Martin Mystére Sözlüğü (17)

Gizli Şifreler (Etrüskçe mesajlar): 4; (H.P. Lovecraft’in kodları): 5; (İkili kodla yazılmış mesaj): 22; (Kral Arthur’nun el yazısıyla yazılmış şifre):11; G1; (Bir Çin ideogramını ifade eden sayısal mesaj): 32; (Işıklı bir kodla yazılmış mesaj): 51; (İncilin içinde saklı şifre; Eski Mısır Hiyerogliflerinin ikili okuması): 68; (Rennes –Le- Chateau’nun parşömenleri): 80; (Roma’daki Alşemik Kapı’nın üzerindeki yazılar): 92; (Smorfia’nın şifresi): 96; (Giacobbe ölçülerinin şifresi): 97; (Decameron’un önsözü): 103; (Aşkın Doğruluğu’nın şifresi): 106; (Tritemio’nun dizi: Voynich yazıtları): 115; (Sir Francis Bacon’ın şifreli mesajı): SP6; (Mozart’ın kafasındaki müziksel kod):SP8; Bari’deki San Nicola Bazilikası’nın gümüş sunağındaki yazı): G1; (değişik şifreleme sistemleri): G1; (Jules Verne’in Yüzen Şehir”inin şifresi): RB19; (Ebla Kütüphanesinin tabletleri): RB23.

Gizli Topluluklar: (Cagoule): AL8; (Ortaklık): 97; (Bavyera Işıkları): 68; (Jardiniers de Loyale et Veriable Regle de l’Eden): RB19; (Masonluk): 58; SP8; (İsimsiz esrarengiz topluluk): SP12; (“Öncül”): 80; (Erode’u İzleyenler): 104; (Katiller Örgütü): 58; 106; (İnanç Topluluğu): 118; (Anti Mesih’e lojistik destek sağlayan topluluk): 95; (Büyülü ve Esrarengiz topluluk): Z3; (Triade): 32; SP4; (Veheme): 96; (Ayrıca Bkz. Yakup, Büyük Muamma; Tapınak Şövalyeleri, Kara Adamlar).

Glastonbury: Keltler tarafından “Ynis Witrin” (cam şehir) adı verilen Cornwall bölgesinde bir yer adı. 1. yüzyılda Arimetealı Yusuf buraya Kutsal Kadeh’i getirir ve kadeh burada kaybolur. MM serisinde Malmesbury’li William, Excalibur’un güçlerini nötralize edecek bir ipucu saklamaktadır: 11; 62; G1.

Glomer Explorer: Huges birliğinin denizaltılar için malzeme taşıyan gemisi, “Soğuk Savaş” sırasında, sözde “Denizaltı Skandalı”nda başrolü üstlenir (Sovyet denizaltısının sırlarını gizlice keşfetmeye çalışır). MM serisinde hâlâ aktif durumdadır: 71.

Golem: Hahamların büyüsüyle hayat bulan çamur heykel, inanışa göre Golemler arasında en önemli olanı 16. yüzyılda haham Loew tarafından Prag’da yapılmıştır. MM serisinde Prag Golemi Venedik’te 1665’te yapılan diğerleriyle aynı görüntüye sahiptir, Hahamların büyüsüyle, Atlantis’in teknolojisiyle Sabatay Sevi’nin destekçilerinin yanında olması için üretilmiştir: (Venedik Golemi): 102; (Prag Golemi): SP10.

Gordon: Kara adamların bir temsilcisi, organizasyon içerisinde sert bir politikanın destekçisi; bu yüzden Robinson/2 ile karşı karşıya gelir, sonunda yenilir: 107.

Göçebe İbrani: Hıristiyanlık Roma İmparatorluğun resmi dini olunca İsa’nın ölümünü üstlenecek bir günah keçisi aranmaya başlandı. Göçebe İbrani (efsaneye göre Aasvero ya da Cartaphilos) İsa çarmıha gerilirken onunla alay ettiği için sonsuza dek yürüme cezası alır: MM serisinde modern göçebe İbranilerden bir bölümü 17. yüzyılda Venedik’te yaratılan Golemlerdir: 102; (Son yüzyılda Göçebe İbranilerin görünüşleri): 102.

Gölün Kadını: Viviana (ya da Nimue), Arthur’un ve şövalyelerinin güçlü büyücüsü; Merlin’in öğrencisi. MM serisinde Tanrıça Morrigan’ı çağırabilecek tek kişi Morgana’nın öğrencisidir: 93; SP11.

Grand Zimbabwe: Fort Victoria’nın 27 km güneydoğusunda yer alan büyük duvarlı hisar. Grand Zimbabwe, ortaçağ Afrikası’nın demir çağındaki en önemli bölgesidir. MÖ. 3. yüzyılda inşa edilmiştir (birçok kişi daha eski tarihlerde yapıldığına inanmaktadır), önemli bir ticaret merkezidir; 1860’da Batılı gezginler tarafından keşfedilmiştir ve 1891’de İngiliz arkeolog Theodore Bent tarafından incelenmiştir. Bazı inanışlara göre Grand Zimbabwe, Kral Süleyman’ın şövalyeleri tarafından (asla bulunamayan) efsanevi hazinesinin yakınlarında kurulmuştur: 82.

Greenpeace 1969 yılında bir grup Kanadalı tarafından kurulan uluslararası çevreci örgüt. MM serisinde Glomer Explorer’a karşı mücadele veririler: 71.

Gremlinler: Yazar Roald Dahl tarafından popüler hale getirilen Elfler. 2. Dünya Savaşı sırasında doğmuşlardır. Aletleri bozup işe yaramaz hale getirmektedirler: 50; 85.

Guelfo ve Ghibellinolar: 13 ve 14. yüzyıllarda İtalya’da var olan politik gruplar. “Welfen” (papa ile işbirliği içerisinde olan Sakson kökenli aile; Toscanalı girişimciler ve Napolili Angio mahkemesi tarafından desteklenir) ve “Wiblingen”den (adını Germenyadaki Wibling kalesinden alarak Siena’da yer alan İsveçli imparator Hohenstaufen’in taraftarları): 101; 103.

Gysin, Brion: “Beat Kuşağı”ndan Anglo Amerikan sanatçı; William Burroughs’un yakın arkadaşı ve Dream Machine’in mucidi: 92.

Salı, Kasım 06, 2007

Martin Mystére Sözlüğü (16)

Gandhi (1869- 1948) Mohandas Karamchad Gandhi, Hint Ulusal hareketinin lideri, şiddet içermeyen direniş metotları nedeniyle Mahatma (Büyük Ruh) adıyla bilinir. 1948’de Delhi’de fanatik bir Hindu tarafından öldürülür. MM hikâyelerinden birinde Gandhi suikastı gelecekten gelen “zaman yolcusu” yüzünden gerçekleştirilebilmiştir, bu kişi 1948’de birden görünmüş ve Mahatma’nın korumalarının bir anlığına dikkatini dağıtmıştır: 41.

Gardel, Carlos (1880 ya da 1890-1935): 1930’lu yıllarda bir uçak kazasında ölen ünlü Arjantinli tango şarkıcısı. MM hikâyelerinden birinde Gardel kurtulmuştur ve “Renkler Ülkesi”ne ulaşır: 65.

Gaudi’, Antoni (1852- 1926): Art Nouveau’nun yaratıcısı olarak tanınan “Sagrada Familia”yı hazırlayan Katalan mimar. MM serisinde “Sagrada Familia”yı “Gizli Topluluk”un “Başkişisi” nin emri üzerine Felsefe taşı’nın korunması için inşa eder; öldürülmesi Kara Adamlar tarafından planlanmıştır: 80.

Gazeteler: MM serisinden kimi gazete sayfaları görülür: Coriere Della Sera: 110; El Sol Del Mexico (Meksika): 44; 72; La Gazzetta Del Mezzogiorno (Bari): G1; La Nazione (Floransa): 103; G2; New York Daily News: AL3; The New York Times: 15; 105; Milliyet (İstanbul): 3; Il Piccolo (Trieste): RB15; La Repubblica: 4.

Geleceğin Martın Mystére’i: 1988’in Martin Mystére’i ile aynı anılara ve yaşantıya sahip robot, Mister Jinx tarafından yapılır ve Altrove’nin (Başka Bir Yer) kalıntıları arasında, Nathan Never tarafından Dorian Gray Operasyonu sırasında bulunur: TU4. Nathan Never serisinde (No. 64, 65) Geleceğin Martin Mystére’i Atlantis’te bir macera yaşar.

Gençlik Çeşmesi: “Sonsuz Gençlik” veren suyun aktığı efsanevi çeşme, müthiş “Rahip Gianni’nin Krallığı”nda bulunur, Ponce de Leon tarafından Florida’da araştırılmıştır: 7.

Genesis P-Orridge (1950): Neal Andrew Megson isimli İngiliz “kültür provokatör”ünün resmi adı, çocukluk soyadı; 1970’lerden sonra sanat adı; T.O.P.Y. Psychic TV isimli grubun kurucusudur. 1991’de Genesis “yaşam tarzı nedeniyle” İngiltere’den uzaklaştırıldı. MM serisinde Martin Mystére’in sadist bir düşmanı, gerçek Genesis’den ve ilginç tablolarından esinleniyordu: 92.

Gino Casiraghi: Hiç kimseye yüz vermeyen, kayırmaksızın ceza kesmekten çekinmeyen trafik canavarı. Martin Mystére ile “Rorschach Şekilleri” olayında karşılaşır: 118.

Givannocaro 1087’de, San Nicola’nın kıyafetlerinin (kalıntılarının) bulunduğu Bari’ye gönderilen üç geminin komutanı. MM serisinde “Kral Arthur Hanedanı’na ait bir parçadır: G1.

Gisors: 1098’in sonlarında Fransa’da Epte vadisinde yapılan kale. Yazar Gerard Le Sede’ye göre burada Tapınak şövalyelerinin hazinesi gömülüdür. MM serisinde diğer hazinelerin yanı sıra, Bafometto’ya ev sahipliği yapar: 58.

Giulio Cesare Rosenberg: Elf dalgasını kullanan fanatik. Latince uzmanı. Fumetti eleştirmeni Giulio Cesare Cuccolini’nin karikatürü: SP4.

Gizemler Kitabı: Martin Mystére tarafından yazılmasına rağmen, yıllar önce bir başka yazar tarafından kelimesi kelimesine aynen yazıldığı ortaya çıkan, tesadüfen bir kullanılmış kitap dükkanında bulunan gizemli kitap: 14.

Gizemli Müzik: (Mısırlı): 74; (Orfeus): 111; (Mozart): SP8; (enstrüman çalmayı bilmeyen kişiler tarafından kullanılsa da muhteşem sesler çalan): SP12; (Dodecafonia): SP13; (Gizli koridorları açmaya yarayan müzik sekansları): 58; 68; 111.

Fan Fin Fon

Resimli Roman diye bir dergi çıkmıştı. Birinci sayısını gördüğümde ‘İkinci sayı batarlar’ dedim. Sayfaları güzel ama varlık nedeni ne? Derdin ne? Bunları düşünmemişler”. (Kemal Aratan)

“Türkiye'de ground yok ki underground olsun”. (İrfan Sayar)

“Aaa Gırgır bu hafta kime ne biçim vurmuş dedirtiyorduk o zaman. Bir kapağımız olay oluyordu”. (Şevket Yalaz)

“Resimli Roman çizmek isteyenler, yakın zamana kadar kendilerine alan bulamıyorlardı. Nasıl ki karikatürle ilgilenenler bundan 25-30 sene önce kendilerine alan bulamayıp da reklamcılıkla uğraşmışsa veya daha sonra, Gırgır'la pahalı bir karikatürcüler ordusu oluşuyorsa, aynı şey şimdi resimli romancılıkta var. Onlar için alan yoktu. Bu açıldıktan sonra resimli roman çizerleri oluşmaya başladı. Bu zaten, pek çok arkadaşımızın içinde yatan bir aslandı. Bir zorlamayla ortaya çıktı. Bunun ortaya çıkışı doğrudan doğruya toplumun talebiyle olmadı”. (Hasan Kaçan)

“Belki çok abartmış olacağım ama çizgi roman ‘müstehcen’ olabilir ama ‘porno’ olamaz bence. Belki de çizgi, doğası gereği porno olamaz”. (Emre Aköz)

“Elime garip bir kâğıt tutuşturdular. Sonradan fatura olduğunu öğrendim. Zeplin’in ilk sayısı çıktıktan sonra pek çok resmî ayrıntıyı unuttuğumuzu fark ettik”. (Bülent Morgök)

“Herkesin bir tanrısı vardır; kiminin iktidar, kiminin para, kiminin de politika. Sanırım ben insana ve onun barış ve özgürlük içinde yaşamak için bazı kurallar koymadaki yeteneğine inanıyorum”. (Ken Parker)

[Koloni Fanzin, Sayı:2, 1992'den]

Cumartesi, Kasım 03, 2007

Martin Mystére Sözlüğü (15)

Fatho : İnsanları ve nesneleri küçülten ve gerçekte varolmayan bir makinenin yalancı kaşifi (Doctor Cyclops takma adıyla tanınır): 76.

Fawcett, Percy (1867- 1925?): İngiliz kaşif. Gizemli şehir Ibez’ın kalıntılarını Brezilya’da bulma çalışmaları sırasında kaybolur. MM serisinde Ibezli bir kadınla birlikte 3. Göz/2 ırkının oluşmasına neden olur: 19; (anılır): G2; (Ayrıca Bkz. 3. Göz/2).

Federico 2 Hohenstaufen (1194- 1250): Germen Kralı (1212- 20), Sicilya Kralı (1196- 1250), Kutsal Roma İmparatoru (1220- 1250), sanatın, bilimin ve felsefenin koruyucusu oldu. İki kez papayla karşı karşıya gelerek lanetlendi. MM serisinde antik ve kayıp bilgilerin mirasçısıdır ve Heilige Lance’ın saklanması için Castel del Monte’yi yaptırır: G1; (gençliği); SP12; (alıntılar): 101; 103; (ayrıca Bkz. Excalibur).

Felsefe Taşı: Alşemik yöntemlerle üretilen ve “Büyük İş” adı verilen büyülü obje, metalleri altına çevirebilme gücüne sahiptir. MM serisinde bir felsefe taşı Gisors’da bulunur, ikincisine Casanova sahiptir, bir üçüncüsü ise Avrupa’ya Catharlar tarafından getirilmiştir ve Barselona’da “Sagrada Familia”da bulunur: (Gisors Kalesi’nde): 58; (Sagrada Familia’da): 80; (Casanova): 98; (Ayrıca Bkz. Alşemi).

Fenike Uygarlığı: MÖ. 1000’li yıllarda Akdeniz’de yaşamış antik halk. Fenikeliler İspanya’ya kadar Akdeniz’i tanıyorlardı, Tunus’ta koloniler kurdular (yaklaşık MÖ: 800, Kartaca) ve Herkül Kolonilerinin ötesine geçtiler (Cadice); MÖ. 5. yüzyılda Amiral Annone Ümit burnuna bir gezi yaptı. MM serisinde Terith Annone’nin denizcilerinden biri, Antartika sularına yakın bir yerde batan gemi yüzünden donmuş olarak yaşamaya devam etmektedir: 119; SP5; (Fenike kültürü, Ekvator Afrikası’nda Fenike şehri Bokkor):119.

Ferrari Mundial: Sayı 1- 113 arası Martin Mystére’in arabası. 1982’de Profesör Alridge’den ona miras kaldı: (olaylar): 20; 37; (Martin’in anlatamadığı arabayla ilgili bir hikâyeden bahsedilir): 73; SP9; (Mystére’in nasıl Ferrari’ye sahip olduğu ile ilgili açıklamalar): 113; (kesin olarak yok oluşu): 113.

Fıkralar: MM serisinde fıkralar, Zamanı Olmayan Savaş isimli anlatıda, savaşçı bir işlev görürler. Bir android tarafından telepati yolu ile tüm dünyaya yayılacak şekilde icat edilmektedirler:47.

Fil Adam (1862- 1890): Joseph Carrey (“John”) Merrick. Bir çeşit fibramatosis sonrasında canavar görüntüsü alan Carrey, 19. yüzyılın en ilginç insanlık olaylarından birinin başkahramanıdır. MM serisinde günümüzde yaşamaktadır, “normaller”le bir arada yaşayan mutantlara danışmanlık yapan bilgedir: 63; (tiyatro oyunu): TU1.

Franz Ferdinand, Augsburglu (1863- 1914): 1914’de bir Sırp milliyetçisi olan Gavrilo Princip tarafından öldürülen Avusturya arşidükü. Öldürülüşü, 1. Dünya Savaşı’nın başlamasını sağlayan sebeplerden biridir. MM serisinde arşidük hâlâ yaşamaktadır fakat ölü ilan edilmiştir, Güney Amerika’da saklanmaktadır. 1. Dünya Savaşı, Kara Adamların politikaları dâhilinde başlamıştır: 45.

Frankenstein: 1816’da Mary Shelley (1797- 1851) tarafından yazılan roman, bir bilim adamı olan Frankenstein bir kadavra parçalarından bir insan yaratır. MM serisinde Mary Shelley, Konrad Dippel’in gerçek hikâyesinden esinlenmiştir, alşimist asil Frankenstein ailesinin yakınında yaşamaktadır ve bir yapay insanın yaratıcısıdır. Dippel, Martin Mystére’e yardım için yaratığın soyundan bir varlık yaratır: 35.

Freud, Sigmund (1856- 1939): Psikanalizin kurucusu Avusturyalı nöropatolojist. MM serisinde suçluluk duygularını uzaklaştırarak bir vampiri psikanalitik olarak inceler: 10; (Hafif bir şaşkınlık geçiren Martin Mystére’e yardım etmek için boşu boşuna uğraşır): Z6; (alıntı): 59.

Fulcanelli : Katedrallerin Sırları (1926) ve Felsefi Evler’in (1930) Fransız yazarı, gerçek kimliği tam olarak bilinmemektedir. Bir çok araştırmacı tarafından Jean Julien de Champagne olarak yorumlanmıştır. MM serisinde Bari’deki San Nicola Bazilikasında Kutsal Kadehin yeniden keşfine katkıda bulunur: (1877- 1932): G1.

Perşembe, Kasım 01, 2007

Güle Güle Metin...

Martin Mystére Sözlüğü (14)

Emir Kitabı : Gizemli güçleri çağırmaya ve kullanmaya yaradığı belirtilen sihirli kitap, efsaneye göre şair Cecco d’Ascoli (1269- 1327) bu kitabın bir kopyasına sahiptir. MM serisinde İskenderiye Kütüphanesinde bir tane vardır ve düşüncenin maddileştirilmesi gücünü arayan herkese bunun nasıl gerçekleştiğini gösterir : 99.

Epidemik Hastalık: (Sai sendromunun ürettiği delilik): 58; (bir uzay aracından kaynaklanan “Sigma dalgası”nın yarattığı delilik): 70; (Cicutksinin yarattığı zehirlenme): 71; (Savaşan kelimelerden kaynaklanan öldürücü delilik): 105; (Pazuzu’nun Virüsü): 119; (canlıları anında parçalayan ölüm): AL2.

Escher, Maurits Cornelis (1898- 1972): Mevcut imajları bozarak resmetmede uzman Hollandalı sanatçı (Görecelilik, 1953); optik aldatmacalarla nesneleri bir başka forma sokma yöntemlerini kullanır (Verbum 1942, Metamorphosis 1939- 40). (çalışmalarından esinlenen resimler): 5; 43; AL5; RB3.

Esp: “Extra Sensorial Perception” ın baş harflerinden adını alır “Aşırıduyumsal Algı”: 15; 17; 19; 24; 25; 36; 44; 51; 59; 60; 63; 79; 98; SP4; SP7; MP1; MP2; MP3; MP4.

Etrüsk Uygarlığı: MÖ. 8. yüzyıldan 1. yüzyıla kadar yaşayan antik İtalyan uygarlığı. Nereden geldikleri bilinmemektedir, Romalılar tarafından yazılı belgelerinin büyük kısmı yok edilmiştir, kalanlarından da dilleri anlaşılamamaktadır. MM serisinde Etrüskler Atlantis’ten kurtulan kişilerce eğitilmiştir; gramerleri 4. yüzyıldaki bir bilge tarafından yeniden düzenlenerek Boccaccio’ya ulaşmıştır: (Atlantis kökeni): 4; 23; 103; (Etrüsk dili düzenlenir): 103; (Altın örümcek): RB9; (Kül vazosu): RB18.

Euridice : Yunan mitolojisinde Orfeus’un peri eşi, bir yılanın ısırması ile ölür. Orfeus onun lirinden gelen ilahi yeraltı dünyası müziğinden etkilenir ve yeraltı dünyasına gidip eşini geri getirmek ister. Geri dönüp bakmadan yeryüzüne ulaşması şartıyla Euridice’i yeniden yaşayanların dünyasına götürmesine izin verilir. Ancak Orfeus geriye dönüp bakar ve Euridice yok olur. MM serisinde Euridice günümüzde yeryüzünde yaşar ve Gizli Topluluk’un Büyük Bilinmeyen Kişisidir: 111.

Evrensel Databank: İnsanların tüm anılarını koruyabilecek bir “saklama” şekli, doğum sonrasından itibaren hemen çalışılmaya başlanan disiplin (Bkz. Jaspar) ve bu şekilde bir tür her şeyi bilme işi: 51; (kütüphanede sembolik bir şekilde): 82; (Büyücü krallara ulaşılır): 104.

Excalibur : Kral Arthur’un efsanevi kılıcı. MM serisinde Merlin tarafından düşmanlarını etkisiz hale getirecek şekilde Keltik Nuadu’nun kılıcının parçalarından tasarlanmıştır. Kâhinden ilk Arthur’a gönderilmiş, daha sonra elden ele dolaşarak sembolik adını bilmeyen bir grup savaşçının eline düşmüştür. 12. yüzyılda Givonnocaro’nun kılıcı olarak Heilige Lance adıyla kullanılmıştır: 11; 62; (Excalibur nasıl Heilige Lance oldu): G1; (alıntılanır): 44.