İspanyol 13'ü ve Alberto Breccia...

Üye olduğum bir çizgi roman grubundan ilginç bir mesaj aldım. İspanyollar çizgi roman tarihini 13 önemli çizer üzerinden anlattıkları –ya da o 13 ismi çizgi roman tarihinde öncü olarak gösterdikleri- bir sergi-kitap-gösteri hazırlamışlar. 13 isim şöyle: 1.- Eisner. 2.- Breccia. 3.- Schulz. 4.- Altuna. 5.- Moebius. 6.- Schulteiss. 7.- Manara. 8.- Chaykin. 9.- Bilal. 10.- Schuiten. 11.- Liberatore. 12.- Moore. 13.- Prado. Kıstaslar sizlerin de tahmin edebileceği gibi İspanya’da süregelen yayınlara dayanıyor, festivaller, yarışmalar, yayınlar oldukça fazla olduğu için bu tür seçimleri de yapmak belli ölçülerde kolaylaşıyor. Yayıncı, çizer, eleştirmen, koleksiyoncu vs yaklaşık 2500 kişiye sorulmuş ve bu 13 isim çıkmış ortaya. Listeye bakarken herkes gibi benim de itirazlarım var ama bu tür seçimleri nihayetinde eğlence ya da zihinsel eksersiz olarak görmekten yanayım. Magazinel olduğu-haber niteliği taşıdığı ayrıca ortada.

Yine de liste ile ilgili birkaç sözüm olacak. Öyle ya da böyle bu listede yer alan isimlerin bir kısmı Türkiye’de tanınmıyor, herhangi bir çalışmaları yayınlanmış değil. Ama yine de şu söylenebilir : Sanat dergilerinde çizgi roman ile ilgili tercüme yazılarda ismen geçmişlerdir. Biri hariç! Listede iki numarada yer alan Breccia…Alberto Breccia, Latin çizgisinin (Arjantinli) bilinen en çalışkan, en avangart, değişimci, bereketli, öncü ismi…Üç çocuğu halen çizgi roman endüstrisinin içindeler…(bu anlamda Breccia ailesinin bir başka benzeri var mı bilmiyorum) İspanya’da bu kadar sevilmesinin, ilk akla gelen isimlerden biri olması ise boşuna değil, mesele sadece dil avantajıyla açıklanamaz… Alana saygınlık kazandıran çalışmalarının yanı sıra, kurduğu okul, yetiştirdiği sanatçılar “yaşamayı” sürdürüyorlar… Breccia bizde pek tanınmıyor, ama hem altmışlarda hem de yetmişlerde çeşitli çalışmaları yayınlandı.

Selamlar, kolaylıklar…

Levent Cantek