Martin Mystére Sözlüğü (1)

Ülkemizde çok sevilen çizgi roman dizilerinden biri olan Martin Mystére için hazırlanmış bir sözlüğü bugünden itibaren yayınlamaya başlıyoruz. Martin Mystére tutkunlarının ilgisini çekeceğini düşündüğümüz sözlüğü öncelikle kısaltarak aktardığımızı belirtelim. Yerli okuyucuyu doğrudan ilgilendirmeyen kimi maddeleri, örneğin İtalya ya da Katolikliğe ilişkin dolaylı ayrıntıları sözlüğe dahil etmemeyi tercih ettik. Sözlüğü Seher Uysal İtalyanca aslından Türkçe’ye çevirdi, Orhan Berent ve Tanyel Ali Mutlu gözden geçirdiler. Sözlükte her maddede kullanılan rakamlar, orijinal serüven sıralama sayısını gösteriyor. SP, Martin Mystére Special; AL, Almanacco Del Mistero; Z, Zona X; G, Martin Mystére Gigante; TU, Team-Up; MP, Magic Patrol; RB, Racconti Brevi dizilerinin kısaltmaları.

A

Aaron: Televizyon programı “Mystére’in Gizemleri” nin yapımcısı. 88, 91, 113, 119, SP13, Z3, TU2; (ilk görünüşü): 38, (kısa süreli görünüşü): 118.

ABD: New York dışında geçen hikâyeler: (Alaska): AL4; (Aspen, Colrado): 74; (Baltimore, Johns Hopkins Üniversitesi):119; (Boston): 10; (Boston’da geçen diğer hikâyeler için bkz. MIT); (Bridal Veil, Oregon): 51; 95; (Cape Canaveral): 71; 89; (Corpus Christi, Teksas): SP7; (Hoopa Valley): 21; (Houston): 13; (Las Vegas): 47; (Los Angeles): 19; (Miami): 7; 54; (New England): 18; 27; 60; 61; (New Haven): 82; (New Mexico): 49; (Oregon):51; (Orlando, Texas): 16; (Paludi delle Everglades, Florida): 7; (Providence, Rhode Island): 5; (Pueblo Bonito): 58; (Salt Lake City, Utah): RB23; (San Francisco, Chinatown): 13; (Sierra Nevada): 88; (Washington): 25; 71; 76; MP2; MP3.

Aboulker, Marcel (1905- 1952): Cezayir asıllı Fransız auteur, yönetmen, filmleri arasında, La Dame de Chez- Maxim’s (1950) bulunur: 60.

Agarthi: Efsanevi “sihirli” yeraltı kalesi. Kökeni efsanevi “Altın Çağ”a dayanır. Tüm Dünya’yı kapladığı iddia edilen gizli mağaralar sisteminin merkezinde bulunur. “Üstün Seçkinler” tarafından mesken tutulmuştur ve Dünyanın Kralı tarafından yönetilir. Tam olarak nerede bulunduğu bilinmez; Nepal, Tibet ya da Gobi Çölü’nün altında bir yerdedir. MM serisinde, yüksek teknolojiye sahip, dünyanın her tarafına dağılmış, yüzlerce gizli geçitle bağlantılı (bir tanesi Cassino’da bulunur) bir uygarlık [merkezi] olarak anlatılır. Agarthi dünyayı kaplayan manyetik yeraltı akımlarının buluşma noktasında yükselir, Üstat Kut Humi ve Yedi Kutsal Kaseden biri tarafından korunur: 2, 44, 58, 62, 75, AL5, G2, TU1, RB19; (adı geçer) : 84, 93, 95, SP11; (her ne kadar öyle olmadığı iddia edilse de Uzaylıların olası kökeni buradadır): G1.

Akupunktur: Çin’in geleneksel tıp disiplini. Amacı, insan vücudunda etkileşim halinde bulunan Yin ve Yang adı verilen güçlerin dengelenmesidir; vücudun belli noktalarına iğneler batırılarak, Yin ve Yang arasındaki denge yeniden kurulur; fazla olanın dolaşımı yavaşlatılır ya da az olanın dolaşımı hızlandırılır. MM serisinde, Dünya Gezegeni de yaşayan bir organizma olarak kabul edilir; Dünya’nın çeşitli bölgelerinde var olan antik çağlara ait dikili taşların, akapunktur iğneleri gibi, manyetik yeraltı akımlarını düzenleyerek hasta Gezegeni tedavi etmek amacıyla dikildiği anlatılır: 62.

Alaaddin’in Lambası: Binbir Gece Masallarında (14. yüzyıl) anlatılan, dilekleri gerçekleştiren lamba biçiminde büyülü nesne. MM serisinde Alaaddin’in Lambası, Quivera adı verilen bir çağda yeryüzüne inmiş küçük uzay gemileridir; bunlardan biri Manhattan’da “Cloisters”in altında bir mağarada bulunur: 37.

Alain Quatermain: Martin Mystére’in prototipi/öncüsü olan çizgi roman karakteri (Martin Mystére’ın yaratıcısı Alfredo Castelli tarafından yaratılır ve Supergulp adlı haftalık dergide yayımlanır). Quatermain de gizemlerle ilgilenir ve Java isimli bir asistanı da vardır (Bkz. Java/2). İsmi, İngiliz yazar H. Rider Haggard’ın (1856-1925) roman serisinin kahramanından alınmıştır (1865-1925). MM serisinde, Quatermain bir çizgi kahramandır, fakat Quatermain’in Java’sı, “gerçekte” varolan karanlık bir kişiden esinlenilmiştir. (Bkz. Java/2): 72; (adı geçer): Z6.

Aldila (Ölüler Dünyası): “Olaylar Evreni”nde yer alan, ölülerin bekledikleri, bir “kara delik” sayesinde hatıralarını saklayabildikleri ve maddi olarak yaşamaya devam ettikleri geçiş boyutu. Profesör Alridge bir alet sayesinde, Aldila ve yaşayanlar dünyası arasında iletişim kurulabilmesini başarır. Bu alet, Dante zamanında iblis Bafemetto’ya adanmış olduğu sanılan bir idoldür: 160, 113.

Alef (Aleph): J.L. Borghes tarafından aynı ismi taşıyan hikâyede anlatılan fantastik obje. Alef dünyadaki diğer tüm noktaların bir araya gelerek birleştiği noktadır. Zamanın ve mekanın kurallarından muaftır. Alef’e bakarak dünyada var olan herhangi bir şeyin eşzamanlı bir görsel algılanımı sağlanır. Alef, İbrani alfabesinin ilk harfidir, Tanrının mührü anlamına da gelir. MM serisinde, Alef, Borges’in bir zamanlar müdür olduğu Buenos Aires Ulusal kütüphanesinde saklıdır: 107.